Recensie: Moxie – Jennifer Mathieu

Feministische young adult-boeken: ze bestaan. De meesten zijn alleen (nog) niet vertaald in het Nederlands. Moxie van Jennifer Mathieu gelukkig wél. Dit vond ik ervan.

Moxie: van magazine tot revolutie

Vivian Carter woont in een klein stadje in Texas waar American Football de klok slaat. Op de highschool waar ze naartoe gaat, merkt ze dat enorm. De directeur van East Rockport High is zelfs de vader van een van de populairste footballspelers en ook de andere leraren lijken de footballsterren vaak te matsen. Vivian weet dat dit zo is, maar beseft zich nog niet hoe erg dat is. Totdat Mitchell, de populaire speler, en zijn vrienden seksistische opmerkingen beginnen te maken.

Het begint klein, met opmerkingen over of vrouwen een broodje voor ze willen halen (omdat ze achter het aanrecht thuishoren *hier oogrol ik persoonlijk even*), maar het wordt steeds erger. Veel jongens doen mee met de footballspelers en nemen net als hen deel aan het Bots & Beet-spel. Zoals de naam al zegt botsen ze dan op een meisje in de gang, waarna ze haar beetpakken. De schoolleiding laat het intussen afweten, het woord ‘seksuele intimidatie’ wordt niet genoemd. Nee, in de conservatief Amerikaanse school moeten de meisjes zich maar aanpassen. Er zijn kledingcontroles voor meisjes, er wordt gezegd dat ze zich ‘als een echte dames’ moeten gedragen, maar over het gedrag van de jongens wordt geen woord gerapt.

‘Tussen deze vreselijke gebeurtenissen op de high school, laveert Vivian die besluit dat het tijd is voor actie’

Tussen deze vreselijke gebeurtenissen op de high school, laveert Vivian die besluit dat het tijd is voor actie. Ze begint met Moxie, een tijdschrift dat ze op de meisjeswc’s neerlegt om seksisme aan te pakken met alle meiden een front te vormen. Waar Moxie eerst een tijdschrift is, wordt het steeds groter, totdat het een kleine revolutie wordt op school dat vervolgens viraal gaat online.

Geschiedenis, grijs gebied en geen meisjes-haten-meisjes-gedoe

Moxie deed me erg denken aan Allesbehalve Oké van Laura Steven. In beide boeken gaat het over hoe tienermeisjes anno nu worden behandeld; de focus ligt op wat het meisje moet aanpassen, niet op het gedrag van de jongen die zich niet gedraagt. In Moxie komt dit ook duidelijk terug, het thema seksisme voert de boventoon. Wat ik erg tof vond, is dat er ook een kleine laag geschiedenis in het boek zit. Hoofdpersoon Vivian ontdekt namelijk wat feminisme is door een doos met oude spullen van haar moeder. Haar moeder was vroeger een punkmeisje, een ‘Riot Grrrl’. In oude zines ziet ze hoe meiden toen samen één front vormden en in actie kwamen. Zij wil het ook, ondanks dat ze het nog moeilijk vindt zich hardop uit te spreken. Daarom start ze eerst met woorden en oude plaatjes uit de zines op papier.

‘Ik had graag een leraar als personage gezien die het ziet gebeuren, weet dat het erg is, maar niets doet’

Dat er niet weer het eindeloze meisjes-haten-meisjes-gedoe in het boek zit, is ook een verademing. Dat kennen we genoeg uit films uit de nineties en zeroes, tenslotte, nu het 2021 is moet het maar eens afgelopen zijn. In het boek zie je hoe Vivian anders gaat denken over het hoofd van de cheerleaders, die door de leraren wat wordt opgestookt om de meisjes rustig te houden. Ze veroordeelt haar niet keihard, maar geeft haar een kans. Dat is mooi om te zien.

Al met al vond ik Moxie een actuele en toffe feministisch YA-verhaal, maar het decor is wel erg conservatief Amerikaans. Ook mocht het iets minder zwart-wit tussen de meisjes en de school. Nu is iedereen op de school de boosdoener, omdat geen enkele leraar de meisjes helpt. Ik had graag een leraar als personage gezien die het ziet gebeuren, weet dat het erg is, maar niets doet. Of een jongen die zijn mond opentrekt vanwege de misstanden. Dat had het veelzijdiger gemaakt. (En oké, de romance die Vivian heeft met de nieuwe jongen in de klas is natuurlijk typisch YA, maar past stiekem wel érg lekker in dit verhaal. Dus naast dat het boek een lekker activistisch tintje heeft, leest het ook gewoon lekker weg. En dat is ook belangrijk) 3,5 sterren.

Meer feministische YA? Op Goodreads vond ik deze fantastische lijst. Vooral handig als je Engels leest, maar Allesbehalve Oké van Laura Steven is onder andere wel vertaald.
Ook leuk: Moxie is verfilmd en staat nu op Netflix. Hier kun je de trailer bekijken.