Recensie: Het ongeluk project – Julie Buxbaum

Nadat ik Vertel Me Drie Dingen las, werd ik een beetje fan van Julie Buxbaum. Ze schrijft namelijk heel luchtig en grappig, maar er zit ook altijd een beetje spanning of een twist in haar boeken. De perfecte combinatie, vind ik. Nu is er gelukkig weer een boek van haar vertaald in het Nederlands: Het ongeluk project (de Engelse versie heet What to say next). Dit vond ik ervan.

In het kort: Het ongeluk project

David houdt van feiten, getallen en zijn notitieboekje. Zit al 622 dagen alleen tijdens de schoolpauze. Kit gaat voor het eerst weer naar school nadat haar vader is verongelukt.

Sinds haar vaders dood, weet Kit niet meer hoe ze met haar vriendinnen moet praten. In de pauze gaat ze daarom naast David zitten in de hoop met rust gelaten te worden. Maar Davids vreemde directheid blijkt juist een verademing. Zo ontstaat een wonderlijke vriendschap. Als Kit en David samen ‘Het ongeluk project’ opstarten om meer te weten te komen over het auto-ongeluk van Kits vader, hebben ze geen idee wat dit teweeg brengt. Kan hun vriendschap de waarheid overleven?

Luchtig boek met heftige en interessante thema’s

Zoals ik al zei, vond ik Vertel me drie dingen heel leuk om te lezen. Dat komt omdat Julie Buxbaum een verhaal luchtig en grappig maakt, terwijl er ook heftigere onderwerpen worden besproken. Het ongeluk project is eigenlijk precies zo. Het is meteen grappig en een beetje ongemakkelijk, omdat David en Kit voor het eerst samen aan een tafel zitten tijdens de lunchpauze op school. Kit is best populair, David heeft eigenlijk geen vrienden en is meestal alleen.

‘Als lezer kom je dus als snel terecht bij de heftige thema’s, omdat de personages daar dagelijks mee te maken hebben’

In het begin is het dus vooral luchtig, maar al snel leer je de personages beter kennen. Ik vond het erg fijn om zowel vanuit het perspectief van Kit, als dat van David te lezen. Zo leer je ze allebei echt goed kennen. Pluspunten voor twee perspectieven dus; daar hou ik erg van. Maar goed, als lezer kom je dus als snel terecht bij de heftige thema’s, omdat de personages daar dagelijks mee te maken hebben. Voor David is dat zijn autisme, voor Kit het auto-ongeluk waarbij haar vader is overleden. Hele goede en interessante thema’s vond ik, maar toch heb ik ook wat punten van kritiek.

Niet per se een stereotype autist

Het interessantste thema in het boek vond ik de rouwverwerking van Kit. Haar vader is overleden door een ongeluk en nu is ze alleen met haar moeder. Als lezer merk je dat ze door allerlei fases gaat. Soms is ze enorm verdrietig, dan juist heel kwaad. Goed thema, goed uitgewerkt en bovendien herkenbaar voor alle lezers die wel eens een overlijden hebben meegemaakt. Op het thema autisme heb ik wat meer kritiek. Ik vind David een interessant personage. Hij heeft sommige typische kenmerken van iemand met autisme – hij weet extreem veel van bepaalde onderwerpen, hij houdt van regelmaat – maar toch is hij niet een stereotype personage. Hoe de schrijfster dat heeft gedaan, weet ik niet. Maar het viel me echt 100% mee qua stereotypering, terwijl ik dat bijvoorbeeld bij Netflix-serie Atypical wel had.

‘Het punt waar ik moeite mee had, was hoe de omgeving reageert op David’

Het punt waar ik moeite mee had, was hoe de omgeving reageert op David. Het lijkt steeds of David zich compleet moet aanpassen en dat bijna niemand echt volledig rekening met hem houdt. Er was weinig begrip van de school, dat vond ik echt verbazingwekkend. Ook wordt er flink gepest op school, maar daar wordt super weinig aan gedaan. Pestkoppen krijgen geen eens straf?! Dat vond ik dus behoorlijk opvallend. Ook moet David zichzelf dus aanpassen, terwijl niemand anders in de omgeving hem tegemoet komt. Ik vond dat heel dubbel. Aan de ene kant is het goed dat David bijvoorbeeld wat hippere kleding koopt en vooruitgang maakt, aan de andere kant vind ik dat mensen hem op school moeten accepteren zoals hij is – of hij nou een nerdy outfit draait of leren jasjes.

‘Het is door dit alles weer een typische Julie Buxbaum: een luchtig boek waar je ondanks de heftige onderwerpen doorheen vliegt’

Het eindoordeel

Ik vond Het ongeluk project een leuk boek, maar ik had moeite met een paar kleine dingen. Ondanks dat vond ik de personages heel tof; je raakt er als lezer aan gehecht. Ook de onderwerpen – rouwverwerking, autisme, familie en liefde – vond ik uitstekend gekozen voor een YA-boek. Het is door dit alles weer een typische Julie Buxbaum: een luchtig boek waar je ondanks de heftige onderwerpen doorheen vliegt (en ssh: een twist op het einde.) Ik geef het boek 3,5 sterren.