Recensie: Darius de Grote is niet oké – Adib Khorram

Darius de Grote is niet oké van Adib Khorram werd door Publishers Weekly uitgeroepen tot een van de beste YA-boeken van 2018. Of ik ook zo enthousiast ben over dit coming of age-verhaal over de Amerikaans-Iraanse Darius? Dat lees je in deze blogpost./

Een opa in Iran, depressie en Startrek

Darius woont met zijn ouders en zusje Laleh in Portland, heeft een baantje in een theezaak in het winkelcentrum en gaat naar een doodgewone highschool. Hij is half Iraans, maar omdat hij in Amerika woont, amper Farsi spreekt en zijn oma en opa alleen via Skype ziet, voelt hij zich niet enorm verbonden met het land. Totdat Darius met zijn familie afreist naar Yazd, om zijn Iraanse opa te zien die een hersentumor heeft.

‘Khorram schrijft op een bijzondere manier over Darius en brengt het personage echt tot leven’

Khorram schrijft op een bijzondere manier over Darius en brengt het personage echt tot leven. Ook merk je duidelijk dat de auteur uit eigen ervaring schrijft. Darius heeft namelijk een depressie (Khorram heeft hier zelf ook mee te maken gehad) en voelt zich daardoor soms buitengesloten, dom of droevig. Als lezer begrijp je hem niet altijd, maar dat is juist het ding met een depressie hebben. Het is moeilijk uit te leggen en als buitenstaander kun je niet in iemand zijn hoofd kijken, laat staan alle gevoelens begrijpen.

De vader van Darius heeft ook een depressie, maar Darius voelt zich niet echt gehoord door hem. Een van de dingen waardoor ze zich wel verbonden voelen met elkaar is Startrek. Ze kijken vrijwel iedere dag een aflevering samen (het boek zit daardoor ook bomvol Startrek-referenties). Het is niet dat ze geen goede band hebben, ze kunnen alleen niet goed met elkaar praten.

Het draait meer om de personages, dan om het plot

Ik vond Darius de Grote is niet oké een goed boek. Het verhaal heeft een laag tempo, bijna kabbelend, maar het tempo past goed bij het geheel en het leest fijn. Waar het in de meeste boeken om het plot draait, draait het hier vooral om de personages. Met name om Darius natuurlijk, maar ook om zijn familie en om de Iraanse buurjongen Sohrab waarmee hij vrienden wordt. Die vriendschap is écht schitterend. Het voelt heel puur, eerlijk en kwetsbaar.

‘Waar het in de meeste boeken om het plot draait, draait het hier vooral om de personages’

Ook mooi aan dit boek: alle informatie die je krijgt over de Iraanse cultuur. Die extra informatie vertraagd het tempo enorm, maar toch zou je het niet willen missen. Zo gaat het tot in detail over thee zetten en leer je bijvoorbeeld wat ‘tarof’ is (een belangrijke omgangsvorm die met gastvrijheid te maken heeft). Kortom, Darius de Grote is niet oké is zeker de moeite waard om te lezen. Het is een kijkje in de Iraanse cultuur, maar vooral een prachtig kwetsbaar verhaal over een jongen met een depressie. Het deed mij zelfs een beetje denken aan Aristoteles & Dante ontdekken de geheimen van het universum.

Sterren: 4
Cijfer: 8