Recensie: Moederland – Charlotte Perkins Gilman

Van Heb je nou al een vriend tot Het meisjesmanifest – ik lees wel eens een feministisch boek. Alleen feministische boeken zijn natuurlijk anders dan feministische klassiekers, de basiswerken die je gelezen moet hebben. Ik las daarom Moederland van Charlotte Perkins Gilman. Oorspronkelijk uitgegeven in 1915, nu in een heerlijk fris jasje uitgegeven bij Karakters. Dit vond ik ervan.

Een land waar enkel vrouwen wonen

Moederland gaat over een land waar alleen maar vrouwen wonen. Dat gegeven fascineert natuurlijk direct, want hoe ziet zo’n land eruit? Samen met drie expeditieleden – Van, Terry en Jeff – ga je op pad naar dit land. Het verhaal wordt verteld vanuit een van deze leden: Van Dyck, een student sociologie. Hoewel de drie de geruchten over dit afgesloten land eerst niet geloven, ontdekken ze het uiteindelijk toch. Ze vragen zich vooral af hoe het werkt qua voortplanting als er geen mannen zijn. Ook hebben ze veel vooroordelen over vrouwen. Daarin is het soms erg conservatief 1915, maar toch blijft het voortdurend actueel – neem alleen al het feit dat het over gender gaat.

‘Een land waar enkel vrouwen wonen – dat gegeven fascineert natuurlijk direct’

De drie komen met een vliegtuigje aan in het land, verscholen in de bergen, en zien als eerste drie meisjes in een boom zitten. Een symbolisch gegeven, zou je kunnen zeggen. Het geeft wat Hof van Eden-vibes. Hoe dan ook trekken de mannen het land in, kijken naar de huizen en lopen door het bos om niet ontdekt te worden. Dat gebeurt natuurlijk toch. Ze worden meegenomen en gevangen gezet. Of nou ja, ze moeten eerst leren over het land voor ze het land in mogen. En dat doen de drie studenten gretig, met ieder een eigen begeleider.

Hoe een klassieker uit 1915 nog steeds actueel blijkt te zijn

Het hele concept van dit boek is fascinerend, maar wat de klassieker zo tijdloos maakt zijn de thema’s. Het gaat over gender, het gaat over individualisme versus collectivisme, het gaat over hoe je een samenleving vorm kunt geven. Allemaal onderwerpen die anno 2022 nog steeds spelen. Charlotte Perkins Gilman schrijft met vlotte pen en zorgt dat het naast een roman waarin je voelbaar mee op avontuur gaat, ook maatschappelijk interessant is zonder een irritant vingertje op te heffen.

‘Een feministische klassieker vol actuele thema’s die je gelezen wilt hebben’

Het meest interessant aan het boek is hoe denkbeelden die wij normaal vinden worden weerlegd. Moet een kind opgevoed worden door een moeder als ze er niet voor kan zorgen? Waarom doet een andere moeder dat dan niet, of meerdere moeders? Ook vinden de mannen trouwen erg belangrijk en het samenwonen in een relatie, een eigen plek hebben, een eigen huis. In het land van de vrouwen trekken de inwoners door het land, hebben ze niet één vaste plek waar ze wonen. Ze zijn in hun hele land thuis. Het zet kortom voortdurend aan tot nadenken, maar, zoals ik zei, zonder dat het heel irritant wordt of langdradig. Kortom: een feministische klassieker vol actuele thema’s die je gelezen wilt hebben. Vier sterren.

Dit boek is vertaald door Ank van Wijngaarden

@paulaleest Feministische boeken, I’m here for it 💫 #booktok #dutchbooktok #charlotteperkinsgilman #herland #moederland #boektok #reading #fyp #foryou #feminisme #feminism #feministbooks ♬ origineel geluid – Paula ✨