Recensie: Biotopia 1.0 – Sabine van den Berg

Een boek over weekdieren, klimaat, genderneutrale taal, kunst, virussen en feminisme. Het is nogal wat, maar ál deze thema’s zijn te vinden in Biotopia 1.0, de roman van Sabine van den Berg en tevens het eerste deel van een trilogie. Dit vond ik ervan.

In en uit Biotopia

Biotopia 1.0 is gebaseerd op De Biotoop, een kunstenaarsgemeenschap in Haren (Groningen) waarin auteur Sabine van den Berg woonde en eerder non-fictie over schreef. In Biotopia 1.0 is deze community het decor van de roman. Je volgt de wereld in de bubbel van Biotopia via Lola, een meisje van 15 en ook een beetje via Camille, de vriendin van haar moeder die fotograaf en weekdierdeskundige is. Lola gaat voor haar op de foto met slakken.

‘Aan perspectieven geen gebrek in deze roman’

Tegelijkertijd switchen we continu naar de wereld buiten Biotopia. Waar er in de bubbel nog weinig aan de hand is, is dat in de buitenwereld wel anders. Een kilometer buiten Biotopia volgen we Gwendolyn, een meisje op de middelbare school dat verliefd in haar dagboek schrijft en dan plots een nieuw virus krijgt en door vogels wordt aangevallen. Kortom: aan perspectieven geen gebrek in deze roman.

Wat ik van het boek vond

In het begin van de roman was ik erg gefascineerd door de autarkie Biotopia waarin personage Lola woont. Ook Camille, de vriendin van de moeder van Lola, fascineert direct. Ze praat in een genderneutrale taal, zo zegt ze bijvoorbeeld ‘lij’ als het over ‘hij’ of ‘zij’ gaat. Dat genderneutrale komt ook terug in het werk van Camille – zo maakt ze foto’s van Lola met slakken, onzijdige weekdieren.

Toch kantelt het boek na 100 pagina’s. In plaats van de twee tienermeisjes Gwendolyn en Lola als hoofdpersonages te houden en vooral het thema genderneutraliteit en natuur verder uit te werken, wordt de hoeveelheid perspectieven en de hoeveelheid thema’s wel erg groot. Overweldigend, maar dan op een negatieve manier. En dat is jammer, want de basis is goed – het zou zelfs een goed boek kunnen zijn als overstap van young adult naar Nederlandse literatuur. Toch is het dat voor mij uiteindelijk niet.

‘Biotopia 1.0 is beter dan Zee Nu, maar de auteur wil teveel vertellen waardoor het geheel niet goed uit de verf komt’

Het feit dat er een grote hoeveelheid perspectieven bijkomt, inclusief dagboekfragmenten van Gwendolyn, deed me erg denken aan Zee Nu van Eva Meijer. Ook al een eco-roman met hoge beloftes, maar met wat teveel clichés om door te gaan voor goede literatuur wat mij betreft. Biotopia 1.0 is beter dan Zee Nu, maar de auteur wil te veel vertellen waardoor het geheel niet goed uit de verf komt – het schiet uit de bocht en gaat van free breathers naar virussen om vervolgens naar feminisme en gender te gaan. Je snapt als lezer niet meer wat de auteur nu met het boek wil zeggen. Bovendien: met veel vertellen en weinig zeggen wordt het uiteindelijk geen écht goed boek, helaas.

2,5 sterren