Wat wij vonden van Het licht is hier veel feller van Mareike Fallwickl

Een of twee keer per maand lezen Istvan (48) en Paula (25) allebei hetzelfde boek. Van Nederlandse literatuur tot dystopische boeken – alles komt voorbij. In deze editie van De Boomer & De Millennial: Het licht is hier veel feller van Mareike Fallwickl.

Familieroman tussen Tinder en #MeToo

PAULA: Een ‘familieroman tussen Tinder en #MeToo’, zo wordt Het licht is hier veel feller omschreven. We volgen inderdaad twee familieleden – dochter Zoey van 17 en vader Maximilan Wenger. Wenger is net gescheiden van zijn vrouw en woont nu alleen in een rommelig appartement waar hij zijn chaotische hoofd op orde probeert te krijgen. Zijn vrouw heeft hem ingeruild voor een hippe fitnessinstructeur, zijn kinderen zien hem liever niet al te vaak en dan moet hij ook nog dealen met het feit dat hij ooit bestsellerauteur was maar zijn gloriedagen er nu wel op lijken te zitten. Dochter Zoey zit tussen haar ouders in en probeert te wennen aan de nieuwe situatie inclusief nieuwe stiefvader. Ook is er allemaal gedoe in de liefde. Tussendoor is ze met analoge fotografie bezig en ontwikkelt ze haar foto’s in de doka van een fotograaf waar ze voor werkt.

ISTVAN: Ik kan mij goed voorstellen dat dit boek een breed publiek kan aanspreken. Het is in een vlotte en moderne stijl geschreven en het raakt aan veel maatschappelijke thema’s die op dit moment actueel zijn. Op de voorkant van het boek staat het inderdaad boek aangeprezen als een ‘vlijmscherpe roman tussen Tinder en #metoo’. Die onderwerpen komen dus sowieso voorbij, maar de hiervoor geciteerde hashtag staat er natuurlijk niet voor niks, óók de socials en dan met name Instagram en de like-cultuur hebben een prominente rol in dit boek. Oh, en dan gaat het ook nog over lezersblogs. Eerlijk gezegd werd het mij wat te veel. Het boek voelde soms als een grabbelton van onderwerpen. Het verhaal en vooral de personages bleven misschien daardoor nogal vlak voor mij. Neem nou bijvoorbeeld Wenger. Dat is een eenzame man, maar hij wordt vooral als een wereldvreemde man neergezet die zijn beste tijd heeft gehad. Dat vind ik net iets te gemakkelijk. Daardoor wordt hij een karikatuur en wordt het moeilijker je in hem in te leven.

‘Het is in een vlotte en moderne stijl geschreven en het raakt aan veel maatschappelijke thema’s die op dit moment actueel zijn’

PAULA: Deze millennial kon het prima volgen, ha. Ik snapte alleen niet helemaal waarom de hoofdstukken vanuit dochter Zoey hashtags moesten hebben – het is tenslotte vooral haar moeder die influencer is – maar goed. Ik vond het verder wel sterk hoe de socials in de levens van de personages waren verweven. In sommige boeken lees je hele chatgesprekken, hier is het wat subtieler zodat het dat in het echte leven ook is. Wenger die weer aan de bak moet om geen vergeten bestsellerauteur te worden en daardoor nu met bloggers en journalisten moet omgaan, Zoey die zich afzet tegen haar moeder en liever analoog foto’s maakt dan digitaal. En inderdaad, het gaat inderdaad ook over #metoo, maar we kunnen beter van het thema seksueel misbruik spreken. Door deze beweging durven slachtoffers nu hun mond open te trekken en die beweging zindert door in het boek. Het is erg veel allemaal, maar het voelt ook weer niet overweldigend.

De personages in het boek & het ‘ok boomer’-gehalte

PAULA: In eerste instantie was ik heel positief over het boek. Het leest ontzettend vlot en vooral bestsellerauteur Wenger is een opmerkelijk personage waar ik meer van wilde weten. Ik vond hem aan de ene kant bloedirritant – hij laat zijn zus eten voor hem brengen en bedankt haar niet eens echt, hij laat zichzelf verloederen – maar aan de andere kant mocht ik hem ook weer wél. Het is ook een beetje zielig allemaal. Zijn vrouw die influencer is en hem heeft verlaten voor een jongere man (die hij ‘de Zwitser’ noemt). Ergens heb je ook wat medelijden, of je nu wilt of niet.


‘De karakters hebben veel potentie, maar voelen ergens ook weer net iets te geknutseld’

ISTVAN: Wat mij vooral opviel was hoe cliché de personages in het boek werden neergezet. Wenger is een man op middelbare leeftijd wiens schrijverscarrière al een hele tijd tanende is aangezien hij het contact met de moderne maatschappij is verloren. Zijn jongere uitgever probeert hem dat aan zijn verstand te peuren, maar Wenger kan alleen over boze witte mannen schrijven. Het ‘oké-boomer’-gehalte lag hier wel érg hoog wat mij betreft. En zeg nou niet, ‘Oké boomer’ tegen me, Paula! Verder is er zijn op het eerste gezicht erg oppervlakkige ex-vrouw, die alles doet om maar zo veel mogelijk likes op Instagram te krijgen. In het begin is dat nog wel grappig om te lezen, maar het gaat het hele boek zo door. Daardoor is het toch lastig om een beetje een band met deze personages te krijgen. En dan zijn er natuurlijk de kinderen die weerspannig zijn en zich tegen hun ouders afzetten. Ik vond het allemaal nogal eendimensionaal.
PAULA: Naarmate het boek vorderde, nam mijn enthousiasme ook wat af. Fallwickl schrijft aanstekelijk en toch pakte het verhaal me niet helemaal. Dat komt denk ik omdat het boek te veel zweeft tussen een plotgedreven verhaal en een karaktergedreven verhaal. Het is het allebei nét niet. De karakters hebben veel potentie, maar voelen ergens ook weer net iets te geknutseld.

Drie perspectieven: Wenger, Zoey en de geheimzinnige brieven

ISTVAN: Wat vond jij eigenlijk van de opbouw van het verhaal, Paula? Het boek verschoof per hoofdstuk telkens drie keer van perspectief. Eerst het verhaal van Wenger, dan het verhaal van een onbekende vrouw die in briefvorm haar verhaal doet en dan het perspectief van de zeventienjarige dochter Zoey. De brieven van de onbekende vrouw vond ik het interessantst, maar juist zij kreeg de minste pagina’s toebedeeld. 

PAULA: De briefschrijvende vrouw vond ik ook interessant. Dat was een grote drijfveer om door te lezen, je wilt weten wie dat precies is. Bovendien vond ik het mooi bedacht dat Zoey en Wenger allebei de brieven lezen, maar er allebei totaal iets anders uithalen. Toch was Zoey mijn favoriete personage. Ik kon niet altijd hoogte van haar krijgen, maar ik vond haar wel geloofwaardig als tiener van zeventien. Nadat ze een heel nare situatie meemaakt als ze aan het werk is als fotograaf, kreeg ik nog meer empathie voor haar. Haar leven is niet altijd even makkelijk, maar er zijn ook lichtpuntjes die haar erdoorheen slepen: een toekomst met fotografie, de warme band met haar broertje. Ik vond dat heel mooi om te lezen, het is ook nooit zo zwart-wit als je denkt. Ja, ze maakt iets vreselijks mee en ze kan er eerst totaal niet over praten, maar ze is ook dapper, sterk en bikkelt door.

‘De drie verhaalperspectieven leken elkaar nauwelijks te raken’

ISTVAN: Ik geloof ook wel dat er onder al die grote maatschappelijke thema’s veel onder de oppervlakte dreef. Veel onuitgesproken gevoelens, de behoefte aan begrip en aandacht in een wegklikcultuur. Maar het bleef misschien juist daardoor allemaal niet erg bij me hangen. Dat aantrekken en afstoten tussen Zoey en Wenger bijvoorbeeld, daar had zoveel ingezeten. Onbegrip tussen ouders en kinderen kan erg pijnlijk zijn, het gevoel dat je niet nader tot elkaar komt terwijl je het tóch zo hard probeert, maar het pakte me in dit geval niet echt. Misschien lag het ook aan de structuur van het boek. De drie verhaalperspectieven leken elkaar nauwelijks te raken.

Ons eindoordeel over Het licht is hier veel feller

ISTVAN: De belofte van de vlijmscherpe roman wordt wat mij betreft niet ingelost. Mareike Fallwickl wil volgens mij vooral heel erg on point zijn wat betreft de huidige maatschappelijke thema’s en daarbij al dan niet bedoeld als de anti-pool van Wenger te fungeren. Voor mij werkte dit niet zo en bleef de scherpte daardoor juist uit. Naar het einde toe verloor het verhaal ook focus. Het was alsof Fallwickl op een gegeven moment wel zo’n beetje alles had verteld wat ze kwijt wilde, maar de verhaallijnen van haar hoofdpersonages voelden juist niet afgerond aan. Ik hou het op twee sterren.
PAULA: Het licht is hier veel feller krijgt van mij drie sterren. Ik sluit me aan bij wat jij eerder zei: het is een boek dat een breed publiek kan aanspreken, met name door de actuele thema’s en de vlagen van herkenning in de familieleden. Toch bleven de personages te vlak en is het einde zo overhaast dat het wel erg chaotisch werd. Al met al een prima boek, maar ik had meer verwacht.

Dit boek is uitgegeven bij Nieuw Amsterdam en werd vertaald door Irene Dirkes. Voor deze bespreking kregen we een recensie-exemplaar toegestuurd.