Recensie: Tussentijds – Peter Zantingh

Na de roman Na Mattias was ik erg onder de indruk. Nu is er een nieuw boek van Peter Zantingh: Tussentijds. In dit boek volgen we een man die nadenkt over klimaatverandering en ouderschap terwijl hij met zijn zoontje in de trein zit naar zijn vrouw in Duitsland. Dit vond ik van Tussentijds van Peter Zantingh.

Een roman over klimaatverandering en ouderschap (maar vooral over de liefde)

Klimaatfictie is de laatste jaren echt een ding. En ondanks dat ik een leefbare aarde belangrijk vind (wie niet?) en romans daarover echt niet altijd slecht, dacht ik bij dit boek wel: daar gaan we wéér. Maar dat bleek ik verkeerd te hebben gedacht. Tussentijds valt namelijk in de categorie fantastische romans. Naast dat het over klimaatverandering en ouderschap gaat, gaat het vooral over de liefde. De setting is perfect – een man met zijn zoontje op weg naar zijn vrouw, de moeder van zijn kind – en de schrijfstijl is wonderschoon. Zo denkt hij in de trein na over later, als zijn zoon groter is. “(..) het is pas zijn derde julimaand. Hij moet er nog zoveel.” 

Van Amelisweerd en een demente vader tot Zuid-Duitsland en de liefde

De jonge vader in het boek denkt tijdens de reis dus na over het klimaat en hoe het zal gaan met zijn zoontje. Maar hij denkt ook na over hoe hij haar ontmoette, de vrouw van zijn zoontje. Hoe alles begon. In prachtige, je zou het lyrisch kunnen noemen, zinnen lees je over hen. Het is kneuterig lief en Nederlands tijdens een scène waarin de twee door Utrecht fietsen en tegelijkertijd universeel als het over het klimaat gaat. Is het niet egoïstisch om kinderen te krijgen? Hoe gaat het verder met de wereld? Zonder cliché te worden of ook maar enig moment irritant en altijd helder en toch licht van toon, verhaalt Zantingh over het klimaatvraagstuk.

‘Zonder cliché te worden of ook maar enig moment irritant en altijd helder en toch licht van toon, verhaalt Zantingh over het klimaatvraagstuk’

De hoofdpersoon piekert verder over het vraagstuk. Hij ziet nieuwskoppen in de krant over het klimaat, gaat naar de staking tegen de kap van Amelisweerd waar zijn vader al jaren voor vecht. Hij praat met gelijkgestemden, hij denkt na, hij zet zich extra in. Zijn vriendin wordt zwanger. “Wat het centrum van de wereld was geweest, werd een zijkamertje”, verhaalt Zantingh als de zoon is geboren. En het krijgen van een kindje blijkt de jonge vader rustiger te maken. “Het wordt makkelijker om in de toekomst te geloven als je die elke ochtend uit bed haalt.” 

Er gebeurt veel in dit boek – een demente vader, een zoontje, een liefde, een overdosis onbeduidende plannen wat er nu wel of niet met Amelisweerd gaat gebeuren. En toch is het nooit te veel. Zantingh zoomt precies in op de juiste momenten waardoor de vaart in het verhaal blijft. Samen met de heldere schrijfstijl, inclusief zinnen om in te lijsten, en het feit dat klimaat niet het gehele boek overneemt zorgt dat ervoor dat het verhaal werkt. Kortom: Tussentijds, een wonderschone roman. Ik denk een van de beste romans die ik dit jaar las.