Wat wij vonden van De tussenzus van Vincent Kortmann
Een of twee keer per maand lezen Istvan (49) en Paula (26) allebei hetzelfde boek. Van Nederlandse literatuur tot dystopische boeken – alles komt voorbij. In deze editie van De Boomer & De Millennial: De tussenzus van Vincent Kortmann.
We lazen De Tussenzus
Paula: ‘Geen klimaatroman dit keer, maar wél wederom een boek van een Nederlandse auteur. We lazen het debuut De Tussenzus van Vincent Kortmann. Dat gaat, zoals de naam al zegt, over ‘een tussenzus’. Hoofdpersoon Tommie Boezerman woont namelijk in één huis met Cleo, het kind van een vrouw waar zijn vader een relatie mee had. Ze zijn niets van elkaar, maar ze zijn op elkaar aangewezen. De moeder van Tommie is overleden, zijn vader heeft het druk als politiek lijsttrekker in Den Haag. De moeder van Cleo zit in China voor haar werk. Een zielige situatie, maar Cleo en Tommie maken er het beste van in het grote huis waar ze wonen.’
Istvan: ‘Dit was echt een lekker boek om te lezen, er is een beetje drama, er is een beetje humor en beiden zijn prima met elkaar in balans. Tommie mist zijn moeder, die hij op jonge leeftijd heeft verloren nadat zij tijdens een zeiltocht op de Waddenzee is verdronken. Zijn herinneringen aan haar bestaan vooral uit gesprekken en geuren, maar zodra hij zich haar gezicht voor de geest probeert te halen gaat het mis. Met zijn vader heeft hij nauwelijks contact, die heeft het veel te druk met zichzelf, de kindermeisjes en zijn politieke carrière. Hij voelt zich daardoor ontzettend alleen en neemt uit een soort zwijgend protest een baantje aan bij een kringloopwinkel terwijl hij zich tegelijk uit laat schrijven van school zodra hij niet meer leerplichtig is. Eén van de mooiste scenes van het boek zit meteen al aan het begin als hij tijdens een spreekbeurt op school moet vertellen over zijn ouders en niemand hem begrijpt.’
Onzichtbaar rebelleren
Paula: ‘Ik ben blij verrast door De Tussenzus. Wat ik vaker las over deze roman en waar ik het zeker mee eens ben is dat het vertelplezier van de pagina’s afspat. Ik heb me echt geen moment verveeld met De Tussenzus. Er gebeurt niets en er gebeurt een heleboel, maar het is nooit saai. Vooral de onderliggende spanning die je als lezer voelt, komt goed over. Cleo krijgt steeds meer radicale ideeën over het klimaat. Je voelt dat er iets gaat gebeuren, maar je weet niet precies wat.’
Istvan: ‘Cleo is cool. Ze lijkt aanvankelijk heel onaantastbaar. Ze geeft geen ene flying fuck om de hele wereld en schiet met zwaar geschut op blikjes om de tijd te verdrijven. Later blijkt natuurlijk ook zij een tik te hebben gehad door haar verleden en is ze niet zo sterk als ze aanvankelijk oogt. Haar onvoorspelbaarheid en haar gesprekken met Tommie zijn zowel pijnlijk als amusant.’
‘Dat gedrag van hem, dat onzichtbaar rebelleren, vond ik het meest interessant aan hem’
Paula: ‘Hoewel ik Cleo eigenlijk interessanter vond, is Tommie ook een waardig hoofdpersonage. Hij is zo’n jongen in de klas die je niet echt opmerkt, die precies de gemiddelde cijfers haalt waardoor leraren zich geen zorgen hoeven maken. Zo gedroeg hij zich eerst, totdat hij besloot te stoppen met school. Nu haalt hij spullen op bij mensen thuis voor de kringloopwinkel en helpt hij mee bij een toneelstuk op zijn oude middelbare school. Dat gedrag van hem, dat onzichtbaar rebelleren, vond ik het meest interessant aan hem. Dat hij precies het tegenovergestelde doet van wat zijn vader de politicus van hem verwacht. ‘Normale mensen die zich ergens tegen willen verzetten, laten hun haar groeien, dragen zwarte kleren of gaan blowen. Maar onzichtbaar rebelleren is veel gevaarlijker. Het is ongrijpbaar. Ik ben mijn leven ongezien aan het saboteren, gewoon in mijn G-star broek en poloshirt.’‘
Een bonte stoet aan personages
Istvan: ‘Laten we meneer Sok niet vergeten. De leraar geschiedenis, geloof ik? De manier waarop hij het toneelstuk aanpakt dat door de school wordt georganiseerd is soms hilarisch. En Jaap is ook al zo’n mooi personage, de chauffeur van de kringloopwinkel. Die man heeft een lage opleiding genoten, maar neemt zoveel levenswijsheid met zich mee. Het boek zit vol met dit soort interessante types, die eigenlijk te weinig aandacht krijgen.’
Paula: ‘Er trekt inderdaad een bonte stoet aan personages door het verhaal heen. Heerlijk, want het geeft het verhaal nog meer kleur. Een andere leuke verhaallijn vond ik die over de docente Nederlands, die lichtelijk geobsedeerd is met de overleden moeder van Tommie. Zijn moeder was een beroemde dichter en de docente Nederlands ziet haar kans schoon om ongelezen werk te analyseren en daarmee naam te maken. Zo doet iedereen in het boek eigenlijk iets met zijn of haar leven. Iedereen probeert, geeft soms op en grijpt dan weer nieuwe kansen aan. Misschien zit daarin ook wel een deel van de kern van dit verhaal.’
‘Waar Tommie in stil verzet tegen de wereld is gegaan, kiest Cleo voor een radicaal andere aanpak’
Istvan: ‘De Tussenzus slaagt vooral zo goed door deze kleurrijke personages, maar ook door de pijnlijke en leuke scènes in het verhaal. Neem bijvoorbeeld de bomgordel die Cleo draagt op het toneel. Iedereen denkt dat het een rekwisiet is, maar de lezer weet wel beter. Het is tekenend voor de anarchie van Cleo. Waar Tommie in stil verzet tegen de wereld is gegaan, kiest Cleo voor een radicaal andere aanpak. Een andere scène die me is bijgebleven was de crematie van Tommie’s moeder. Tommie die dan nog acht is kan op dat moment nauwelijks nog zijn toekomstige verdriet overzien en is op dat moment op zoek naar zijn skittles.’
Het eindoordeel
Paula: ‘De Tussenzus krijgt van mij 4 sterren. Een steengoed debuut met een duidelijke eigen stijl. Het is heel verfijnd geschreven en bevat bovendien een goede dosis Noordelijke nuchterheid. Daar hou ik van. Ik ben heel benieuwd wat Vincent Kortmann nog meer gaat schrijven, maar met zijn debuut zit het zeker goed.’
Istvan: ‘Ik ben zeer te spreken over dit debuut van Vincent Kortmann. Sommige personages mochten wat mij betreft nog wel wat verder worden uitgewerkt. Het werkte allemaal prima zo, maar ik denk dat het een extra verdiepende laag had gegeven aan De Tussenzus. Sowieso is het een vermakelijk en sympathiek boek met af en toe ontroerende momenten. Uiteindelijk kom ik ook op 4 sterren uit.’