Recensie: Liefde van A tot Z – S.K. Ali

Liefde van A tot Z van S.K. Ali is een schattige YA over de liefde, maar tegelijkertijd kaart het maatschappelijke problemen als racisme aan. Dit vond ik van het boek.

Een typische YA over twee tieners die verliefd worden

Liefde van A tot Z is eigenlijk een typische YA over twee tieners die verliefd op elkaar worden. Alleen zijn het niet twee witte tieners, maar een moslimmeisje met een hoofddoek genaamd Zayneb en een jongen met MS genaamd Adam. In de boekenwereld waarin witte personages nog steeds flink zijn oververtegenwoordigd, is zo’n boek meer dan nodig om een ander beeld te tonen. S.K. Ali, de auteur van het boek, is zelf ook moslima en draagt een hoofddoek. Dat maakt het boek sterker, vind ik, ook omdat je duidelijk merkt dat Ali weet waar ze over schrijft maar vooral omdat het de #OwnVoices-beweging versterkt.

Hoe meer schrijvers van kleur, maar ook schrijvers met bv. autisme of ziektes waar je weinig over hoort, boeken schrijven die deels zijn gebaseerd op echte gebeurtenissen in hun eigen leven, hoe representatiever het geheel is. S.K. Ali benadrukt in een noot achterin ook dat het inderdaad zo is dat situaties uit Liefde van A tot Z op gebeurtenissen uit haar eigen leven of dat van mensen die ze kent zijn gebaseerd.

‘In de boekenwereld waarin witte personages nog steeds flink zijn oververtegenwoordigd, is zo’n boek meer dan nodig om een ander beeld te tonen’

Terug naar Zayneb en Adam. In het boek volg je hun levens door middel van een soort dagboekvorm. Ze hebben allebei een zogenoemd Wonderen & Rariteiten-boekje waarin ze de dingen noteren. Voordat de twee elkaar ontmoeten in het vliegtuig naar Doha, Qatar, is er namelijk al heel wat gebeurd. Zayneb schrijft over haar docent maatschappijleer, die het in zijn lessen over de Islamitische cultuur heeft en tussen neus en lippen door insinueert dat alle moslims slecht zijn en over hoe zijzelf werd geschorst. Adam schrijft over hoe hij zijn diagnose MS geheim probeert te houden voor zijn vader en zusje omdat zijn moeder daaraan is overleden. Uiteindelijk komen de verhaallijnen van Zayneb en Adam natuurlijk samen.

Subtiel racisme in de klas en de actualiteit

De verhaallijn van Zayneb sprak mij het meeste aan. De manier waarop S.K. Ali op een hele andere manier dan bijvoorbeeld Angie Thomas of Nic Stone het over het racisme waarmee Zayneb te maken krijgt schrijft, is interessant. Waar Thomas en Stone expliciet over politiegeweld schrijven tegen zwarte Amerikanen (en dat ook heel goed doen), schrijft S.K. Ali over heel subtiel racisme. Racisme dat sluimert onder de oppervlakte en die je als wit persoon misschien niet eens opmerkt. Wat ik ook goed vond aan het boek is dat het toevallig angstaanjagend goed aansluit op de actualiteit. Denk aan de leraar maatschappijleer in Nederland die een Mohammed-cartoon in het lokaal had hangen.

‘Waar Thomas en Stone expliciet over politiegeweld schrijven tegen zwarte Amerikanen, schrijft S.K. Ali over heel subtiel racisme’

De docent in het boek is een totaal ander verhaal, het gaat niet over cartoons, maar het laat wel de discussie zien. Hoe dan ook, dat deel vond ik dus goed, maar ik had ook moeite met Liefde van A tot Z. Die maatschappelijke laag is top en blijft boeien, maar de twee-personages-worden-verliefd-op-elkaar-verhaallijn vond ik een beetje overbodig. Ik voelde de vibe niet zo. Het is lief en schattig en het is niet dat ze plotsklaps verliefd op elkaar worden, maar het clichégehalte van elkaar ontmoeten op het vliegveld vond ik afbreuk doen aan de rest van het verhaal. Het boek krijgt van mij daarom drie sterren.

Dit boek is uitgegeven bij Best of YA, van wie ik een recensie-exemplaar kreeg toegestuurd. De vertaling is gedaan door Gerdien Beelen.